Η ελληνική γλώσσα στο διάβα του χρόνου: Το ειδικό λεξιλόγιο της θρησκείας (Μέρος Ε')

Σε ό,τι αφορά τα της θυσίας στο λεξιλόγιο των αρχαίων Ελλήνων, οι όροι που απαντούν συνήθως στον Όμηρο είναι το –προερχόμενο από το επίθετο ιερός– ρήμα ιερεύω (προσφέρω θυσία, θυσιάζω, σφάζω για θυσία) και η περίφραση ιερά έρδω ή ρέζω (λατινιστί sacra facere), που σημαίνει προβαίνω σε ιερές πράξεις, τελώ θυσία.

Το ρήμα σφάζω, που επίσης συναντάται, έχει την έννοια τού σφάζω ζώα προς θυσία, προσφέρω θυσία.

Εξάλλου, το ρήμα θύω και το εξ αυτού παραγόμενο ουσιαστικό θύος (ουδετέρου γένους) σχετίζονται προφανώς με την προσφορά θυσίας, ειδικότερα δε αναφέρονται σε προσφερόμενα που καίγονται, ευώδη θυμιάματα και αρωματικές ουσίες.

Σε μεταγενέστερο στάδιο, παράλληλα με τους όρους ιερά και ιερείον για τους οποίους έχουμε ήδη κάνει λόγο, χρησιμοποιούνται εν συγκρίσει με τη θυσία κυρίως τα παράγωγα της ρίζας θυ- (η αρχική σημασία της είναι αυτή τού καίω, κάνω κάτι να καπνίσει).

Αξιοπρόσεκτο είναι ότι ενίοτε γίνεται διάκριση ανάμεσα σε θυσία, που αφορά τους θεούς, και ενάγισμα, που αφορά –όπως έχουμε προαναφέρει– τους ήρωες ή τους νεκρούς.

Στις λέξεις που έχουν κοινό εννοιολογικό περιεχόμενο συγκαταλέγονται ακόμα το ρήμα εντέμνω (τεμαχίζω, κατακόπτω, προσφέρω θυσία, θυσιάζω) και το ουσιαστικό σφάγιον/σφάγια (στον πληθυντικό κατά το πλείστον), που σημαίνει το ζώο που σφαγιάζεται, το προς θυσίαν σφαζόμενο ζώο (κάποιες φορές, μάλιστα, δηλώνει το ζώο που δεν προορίζεται για τροφή).

Μια επίσης ενδιαφέρουσα έννοια στο αρχαιοελληνικό θρησκευτικό λεξιλόγιο είναι αυτή της προσευχής, της επικοινωνίας του ανθρώπου με το θείο.

Με αυτή σχετίζονται κατ’ αρχήν τα ουσιαστικά ευχή και αρά, λέξεις δίσημες, με θετικό αλλά και με αρνητικό σημασιολογικό φορτίο.

Πιο αναλυτικά, η λέξη ευχή έχει τη σημασία όχι μόνο της ευχής, της προσευχής, της δέησης, αλλά και εκείνη της ευχής για κακό, της κατάρας, της βλασφημίας.

Από την άλλη, η λέξη αρά θα μπορούσε να σημαίνει και ευχή ή προσευχή, αλλά κυρίως (στον Όμηρο προπάντων) σημαίνει κατάρα, ευχή για να πληγεί κάποιος από συμφορά.

Έτσι, η Αρά, προσωποποιημένη, είνα...

Πηγή/Περισσότερα: in.gr

Μείνετε σε επαφή μαζί μας:

Κάντε like κι ακολουθήστε τη σελίδα μας στο Facebook

Στο Twitter: Follow