Η ελληνική γλώσσα στο διάβα του χρόνου: Το κυπριακό συλλαβάριο Ημερομηνία:
31/1/2023, 10:36 - Εμφανίσεις: 269
Όπως είχαμε τονίζει στα δύο τελευταία άρθρα μας αναφορικά με τις κυπρομινωικές γραφές, τα πρώτα δείγματα γραφής στην Κύπρο έκαναν την εμφάνισή τους τη 2η χιλιετία π.Χ., ενώ βασικό γραφικό σύστημα ή κύριο συλλαβάριο υπήρξε η Κυπρομινωική 1 γραφή (ΚΜ 1), που συναντάται από το 16ο έως τον 11ο αιώνα π.Χ.
Όμως, κυρίαρχο σύστημα γραφής της μεγαλονήσου ήταν το λεγόμενο κυπριακό συλλαβάριο, που εμφανίστηκε την 1η χιλιετία π.Χ.
Το εν λόγω σύστημα, για την καταγωγή του οποίου έχουν διατυπωθεί διάφορες θεωρίες, χρησιμοποιήθηκε για να καταγραφεί η κυπριακή διαλεκτική μορφή της ελληνικής που μιλιόταν στο νησί, καθώς και το τοπικό ιδίωμα που συμβατικά αποκαλείται ετεοκυπριακή γλώσσα (θα καταπιαστούμε με αυτό σε επόμενο άρθρο μας).
Οι παλαιότερες επιγραφές της κυπριακής διαλέκτου στο υπό εξέταση συλλαβάριο ανάγονται στον 8ο αιώνα π.Χ.
Η πλειονότητα των κειμένων –τα περισσότερα εξ αυτών είναι σύντομα, πολλά δε συνίστανται μόνο από κύρια ονόματα– κάνει την εμφάνισή του από τον 6ο αιώνα π.Χ.
και μετά, προπάντων δε στον 4ο αιώνα π.Χ.
Η ανάγνωση των επιγραφών της κυπριακής διαλέκτου είναι συχνά μια ιδιαίτερα δύσκολη υπόθεση, καθώς οι διαθέσιμες γραπτές μαρτυρίες έχουν σημαντικά κενά.
Το κυπριακό συλλαβάριο επιβίωσε σε κάποιες απομονωμένες θέσεις της ενδοχώρας του νησιού έως τις αρχές των Ελληνιστικών Χρόνων, ενώ έπαυσε σε γενικές γραμμές να χρησιμοποιείται στις αρχές του 3ου αιώνα π.Χ., όταν πήρε τη θέση του το ελληνικό αλφάβητο.
Βεβαίως, τα πρώτα δείγματα αλφαβητικής γραφής στη συντηρητικής νοοτροπίας κυπριακή κοινωνία είχαν εμφανιστεί πολύ πιο νωρίς, τον 6ο αιώνα π.Χ., αλλά οι σχετικές επιγραφές έφεραν ταυτόχρονα και τη συλλαβική απόδοση του ίδιου κειμένου.
Ως σύστημα γραφής όπου κάθε γράφημα αποδίδει μια συλλαβή, το κυπριακό συλλαβάριο χρησιμοποιήθηκε σε ολόκληρη τη μεγαλόνησο με ποικιλόμορφες παραλλαγές, σχετιζόμενες με τοπικά και χρονικά όρια, το σχήμα και τον αριθμό των γραφημάτων.
Εν τω μεταξύ, στη βασική εκδοχή του το κυπριακό συλλαβάριο περιλαμβάνει πενήντα πέντε συλλαβογράμματα, απλούς γραμμικούς ...