Η ελληνική γλώσσα στο διάβα του χρόνου: Οι δυτικές ελληνικές διάλεκτοι - Η δωρική ομάδα (Μέρος Α') Ημερομηνία:
19/12/2023, 10:16 - Εμφανίσεις: 217
Οι λεγόμενες δυτικές ελληνικές διάλεκτοι περιλαμβάνουν –σύμφωνα με την κρατούσα διάκριση της εποχής μας, που δε θεωρείται πάντως από όλους τους μελετητές εύστοχη– δύο διαφορετικές υποομάδες, την καθαυτό δωρική και τη βορειοδυτική ελληνική.
Οι δύο αυτοί κλάδοι χρησιμοποιούνταν σε μια τεράστια γεωγραφική έκταση: από την Ήπειρο και τη δυτική Ελλάδα (Ακαρνανία, Αιτωλία, Φωκίδα, Λοκρίδα, Δωρίδα) έως την Πελοπόννησο (πλην Αρκαδίας), την Κρήτη και το νότιο Αιγαίο (Ρόδο και λοιπά Δωδεκάνησα, Θήρα, Μήλο).
Διαλέκτους της δυτικής ελληνικής μιλούσαν στους τόπους όπου παρευρίσκονταν σημαντικότατα ιερά – θρησκευτικά κέντρα (Δωδώνης, Δελφών, Ολυμπίας) και διεξάγονταν πανελλήνιοι αγώνες που συνδυάζονταν με εορταστικές εκδηλώσεις προς τιμήν των θεών (οι Ολυμπιακοί Αγώνες, τα Ίσθμια, τα Νέμεα και τα Πύθια).
Βασικό γνώρισμα των διαλέκτων της αποκαλούμενης δυτικής –ή και δωρικής– ομάδας, που σε γενικές γραμμές διακρίνεται για τον αρκετά συντηρητικό χαρακτήρα της, είναι η εντυπωσιακή ομοιομορφία τους.
Ο ενιαίος αυτός χαρακτήρας των δυτικών ελληνικών διαλέκτων, καθώς και η κατανομή τους σε ένα συνεχόμενο γεωγραφικό χώρο, φανερώνουν με πειστικό τρόπο ότι η αρχική εξάπλωσή τους και η επακολουθήσασα διάσπασή τους πραγματοποιήθηκαν μάλλον όψιμα, στον 11ο-10ο αιώνα π.Χ.
Οι εξελίξεις αυτές συναρτώνται άμεσα με την περίφημη «κάθοδο των Δωριέων», η οποία εξακολουθεί να αποτελεί σημείο αντιλεγόμενο.
Την παλαιότερη κυρίαρχη αντίληψη για εισβολή και βίαιη κατάκτηση εδαφών από πλευράς των Δωριέων μετά τον Τρωικό Πόλεμο και την πτώση των μυκηναϊκών βασιλείων διαδέχτηκε η αμφισβήτηση της δωρικής καθόδου ως ιστορικού γεγονότος (όλες οι δωρικές διάλεκτοι θεωρήθηκαν συνέχεια της «ειδικής» μυκηναϊκής, μιας «κατώτερης» εκδοχής της μυκηναϊκής, που ταυτίζεται με την πρωτοδωρική).
Στον αντίποδα της ριζοσπαστικής –και ευρέως αμφισβητούμενης– αυτής άποψης, ότι η «εισβολή των Δωριέων» δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένα φανταστικό γεγονός, βρίσκονται όσοι επιμένουν να θεωρούν ως μόνη πειστική εξήγηση των ιστορικών δεδομέ...