Η ελληνική γλώσσα στο διάβα του χρόνου: Το ειδικό λεξιλόγιο της θρησκείας (Μέρος Δ')

Live εικόνα Αθήνας από το Αστεροσκοπείο Πεντέλης

Σχεδόν αίθριος

8.5 °C

48%

ΑΡΧΙΚΗ

pentelikonews.gr

Πολιτισμός - Τουρισμός

Προσαρμοσμένη αναζήτηση Google

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Η ελληνική γλώσσα στο διάβα του χρόνου: Το ειδικό λεξιλόγιο της θρησκείας (Μέρος Δ')
Ημερομηνία: Σήμερα 25/11/2025, 10:00 - Εμφανίσεις: 9

Το επίθετο άγιος, κατά δεύτερον, δηλώνει τόσο στην ποίηση όσο και στην πεζογραφία κάτι το αξιοσέβαστο, το καθαγιασμένο από το χρόνο.

Η λέξη, που δε συναντάται στον Όμηρο και στην τραγωδία, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για ένα ναό, για θυσίες ή όρκους, καθώς και για όντα (όχι όμως για τα θεία όντα, τις θεότητες) που αντιμετωπίζονται με σεβασμό.

Είναι αξιοσημείωτο ότι, πέραν του δασυνόμενου τύπου, κάνει την εμφάνισή του κι ένας ψιλούμενος τύπος της ρίζας αγ- στη λέξη άγος, η οποία κατά κανόνα σημαίνει μίασμα ή κατάρα (εξ ου και ο εναγής, δηλαδή ο ευρισκόμενος σε άγος, ο καταραμένος, ο μιαρός), αλλά θα μπορούσε να έχει και την έννοια της καθαρτήριας θυσίας, της θυσίας που προσφέρεται προς εξαγνισμό.

Το γεγονός αυτό οδήγησε ορισμένους μελετητές στο να εικάσουν ότι υπάρχει μία και μοναδική ρίζα αγ-, που φανερώνει την ιδιαίτερη σχέση του ανθρώπου με τους θεούς, είτε με την έννοια του ιερού είτε με την έννοια του μιάσματος (στη λατινική γλώσσα, κατ’ αντιστοιχίαν, το επίθετο sacer σημαίνει ιερός, αλλά και κατάρατος, επάρατος, καταδικασμένος από τους θεούς σε καταστροφή).

Δεδομένου πάντως ότι κάποιοι άλλοι μελετητές απορρίπτουν τη συσχέτιση των δύο τύπων της ρίζας που εξετάζουμε, του δασυνόμενου και του ψιλούμενου, αυτό τουλάχιστον που μπορούμε να θεωρήσουμε ως δεδομένο είναι η νοηματική τους αλληλεπίδραση, και μάλιστα από πολύ νωρίς.

Συγγενείς όροι με όλους τους προαναφερθέντες (αγνός, άγιος, άζω/άζομαι, άγος, εναγής) είναι τα ρήματα αγίζω (καθιστώ κάτι ιερό, αφιερώνω, καθαγιάζω, θυσιάζω), εναγίζω (προσφέρω θυσία σε ήρωες ή σε νεκρούς) και αγιστεύω (καθαίρω ή εξαγνίζω τελετουργικώς, τελετουργώ, επιτελώ ιερές τελετές), καθώς και τα ουσιαστικά αγισμός/εναγισμός (νεκρική προσφορά, αφιέρωμα στους νεκρούς), ενάγισμα (θυσία που προσφέρεται σε ήρωες ή σε νεκρούς) και αγιστεία (τελετουργική προσφορά, ιεροτελεστία).googletag.cmd.push(function() { googletag.display("300x250_m1"); }); *Στη φωτογραφία του παρόντος άρθρου, σύγχρονο θεατρικό έργο του συγγραφέα Άκη Παρισιάδη, εμπνευσμένο από το διαβόητο Κυλώ...

Πηγή/Περισσότερα: in.gr

Μείνετε σε επαφή μαζί μας: