Η ελληνική γλώσσα στο διάβα του χρόνου: Προφορικός λόγος και γραφή στους Κλασικούς Χρόνους (Μέρος ΣΤ')

Live εικόνα Αθήνας από το Αστεροσκοπείο Πεντέλης

Σχεδόν αίθριος

30.7 °C

26%

ΑΡΧΙΚΗ

pentelikonews.gr

Πολιτισμός - Τουρισμός

Προσαρμοσμένη αναζήτηση Google

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Η ελληνική γλώσσα στο διάβα του χρόνου: Προφορικός λόγος και γραφή στους Κλασικούς Χρόνους (Μέρος ΣΤ')
Ημερομηνία: 1/8/2023, 07:48 - Εμφανίσεις: 221

Προς επίρρωσιν όσων αναφέραμε στα προεκτεθέντα αναφορικά με τη σπουδαιότητα της τέχνης του προφορικού λόγου στους κόλπους της αθηναϊκής δημοκρατίας των Κλασικών Χρόνων, θα μπορούσαμε να προσθέσουμε ότι όποιος έκανε μια δημόσια ομιλία, στην Εκκλησία του Δήμου ή στα δικαστήρια, κατέβαλλε εργώδη προσπάθεια να δώσει την εντύπωση στους ακροατές πως μιλούσε αυθόρμητα.

Αυτό σημαίνει ότι δε συμβουλευόταν κάποιο χειρόγραφο ενόσω μιλούσε, αλλά και ότι είχε φροντίσει εγκαίρως να αποστηθίσει τη γραμμένη ομιλία που ενδεχομένως είχε στη διάθεσή του, σε περίπτωση που είτε είχε γράψει ο ίδιος προηγουμένως το λόγο του είτε είχε αναθέσει επί πληρωμή σε κάποιον λογογράφο ή ρήτορα να το πράξει αυτό.

Χαρακτηριστικές της νοοτροπίας αυτής είναι οι θέσεις του Αλκιδάμαντος, ενός ελαΐτη (από την Ελαία της μικρασιατικής Αιολίδος) ρητοροδιδασκάλου –είχε δεχτεί την ισχυρή επίδραση του σοφιστή Γοργία–, ο οποίος διατύπωσε τις αντιλήψεις του σε ένα δοκίμιο των αρχών του 4ου αιώνα π.Χ.

υπό τον τίτλο Περί των τους γραπτούς λόγους γραφόντων ή περί σοφιστών.

Εκφράζοντας –όπως και ο Πλάτων, θυμίζουμε– την αντίδρασή του στη σταδιακή κυριαρχία της γραφής στον πολιτικό και κοινωνικό βίο της κλασικής Αθήνας, ο Αλκιδάμας απορρίπτει την πρακτική των γραπτών λόγων, τη ρητορική που βασίζεται σε γραμμένους εκ των προτέρων και επεξεργασμένους έως την τελευταία λεπτομέρεια λόγους.

Τάσσεται υπέρ του ρητορικού αυτοσχεδιασμού και υπογραμμίζει ότι ο προφορικός λόγος υπερέχει του γραπτού, καθώς προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα στον ομιλητή και εγγυάται ότι αυτός δε θα βρεθεί ποτέ σε δύσκολη θέση, όποιες και αν είναι οι περιστάσεις που θα κληθεί να αντιμετωπίσει.

Βεβαίως, συμπληρώνει ο Αλκιδάμας, η ευγλωττία, ο ευχερής και ορθός χειρισμός του λόγου χωρίς καμία σχετική προετοιμασία, είναι μια δεξιότητα σπάνια, ένα επίτευγμα που φανερώνει εκλεπτυσμένο ήθος και πνευματική καλλιέργεια.

Σε αντίθεση με την παραγωγή ενός γραπτού κειμένου, που θα μπορούσε να κάνει οποιοσδήποτε, ακόμα και ένας απαίδευτος υπό συγκεκριμένες συνθήκες, η...

Πηγή/Περισσότερα: in.gr

Μείνετε σε επαφή μαζί μας: