Πάτμος : Η μονή και το σπήλαιο του Θεολόγου και Ευαγγελιστή Iωάννη Ημερομηνία:
12/3/2021, 11:00 - Εμφανίσεις: 86
Στολίδια της Πάτμου και σημεία αναφοράς για όλους τους κατοίκους του νησιού αλλά και τους πολυπληθείς επισκέπτες, Έλληνες και ξένους, είναι ασφαλώς το καστρομονάστηρο του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου και το σπήλαιο της Αποκαλύψεως, που έχουν συμπεριληφθεί στη λίστα των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.
Χτισμένη στην κορυφή λόφου της Χώρας Πάτμου, κατά τα φαινόμενα στη θέση ναού της Αρτέμιδος και παλαιοχριστιανικής βασιλικής, η ιερά, βασιλική, πατριαρχική και σταυροπηγιακή κοινοβιακή μονή Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου και Ευαγγελιστού (αυτή είναι η επίσημη ονομασία της) ιδρύθηκε από τον Όσιο Χριστόδουλο τον Λατρηνό στα τέλη του 11ου αιώνα.
Ο Όσιος Χριστόδουλος, ηγούμενος της μεγάλης μοναστικής κοινότητας του όρους Λάτρους (εξ ου και Λατρηνός) της Βιθυνίας, είχε ζητήσει από τον αυτοκράτορα του Βυζαντίου Αλέξιο Α’ Κομνηνό την Πάτμο, ώστε να εγκαθιδρύσει εκεί μοναστική πολιτεία.
Πράγματι, τον Απρίλιο της χρονιάς 1088 ο βυζαντινός αυτοκράτορας δώρισε με χρυσόβουλο στον Όσιο Χριστόδουλο την Πάτμο και τα γύρω νησάκια, παραχωρώντας απόλυτη κυριαρχία και ειδικά προνόμια.
Τότε εγκαταστάθηκε στο νησί η πρώτη αδελφότητα μοναχών μαζί με εργάτες και άρχισε η ανέγερση του καστρομονάστηρου.
Ο Όσιος Χριστόδουλος απεβίωσε στην Εύβοια το 1093, αλλά το έργο του συνεχίστηκε από τους μαθητές του, που φρόντισαν και για τη μετακομιδή των λειψάνων του στην Πάτμο.
Το μοναστηριακό συγκρότημα περιβάλλεται από αμυντικό περίβολο, που κατασκευάστηκε από τα τέλη του 11ου αιώνα έως το 17ο αιώνα.
Το καθολικό της μονής φέρει αριστουργηματικό τέμπλο του 1820 και περίτεχνες τοιχογραφίες κρητικής τέχνης, που χρονολογούνται περί το 1600.
Το παρεκκλήσι της Παναγίας (στη νότια πλευρά του καθολικού), το αρχαιότερο της μονής, φέρει εξαίρετες τοιχογραφίες του τέλους του 12ου αιώνα.
Το παρεκκλήσι του Οσίου Χριστόδουλου, στη νοτιοδυτική γωνία του καθολικού, οικοδομήθηκε αμέσως έπειτα από την ανακομιδή των λειψάνων του ιδρυτή της μονής από την Εύβοια (1094).