Η ελληνική γλώσσα στο διάβα του χρόνου: Το ειδικό λεξιλόγιο του δικαίου (Μέρος Α')

Ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον κεφάλαιο των ειδικών λεξιλογίων που εξετάζουμε στη θεματική ενότητα της Γλώσσας την τρέχουσα περίοδο είναι εκείνο του δικαίου.

Πληροφορίες για το δικαιικό λεξιλόγιο των αρχαίων Ελλήνων, κατ’ επέκταση δε για τους δικαιικούς κανόνες και το δικαιικό πολιτισμό τους, μας παρέχουν τα κείμενα των Κλασικών Χρόνων.

Οι περισσότερες και οι πληρέστερες εξ αυτών σχετίζονται με το αθηναϊκό δίκαιο, την ορολογία που ήταν σε χρήση στον τότε κόσμο των αθηναϊκών δικαστηρίων και των αθηναίων λογογράφων.

Δυστυχώς, οι διαθέσιμες πηγές για την αντίστοιχη ορολογία και τους αντίστοιχους θεσμούς σε άλλες ελληνικές πόλεις –λόγου χάριν, στη Σπάρτη και στη Γόρτυνα– είναι πολύ λιγότερες.

Μια καίρια επισήμανση πριν από την αναλυτική παρουσίαση του δικαιικού λεξιλογίου της κλασικής Αθήνας είναι ότι αυτό συμφύρει το δημόσιο δίκαιο με το ιδιωτικό.

Και τούτο, διότι η θεωρία του αρχαίου ελληνικού δικαίου δεν είχε προχωρήσει σε μια τέτοια διάκριση.

Παράλληλα, λοιπόν, με το δίκαιο της πόλης, στην Αθήνα της Κλασικής Περιόδου λειτουργούσε και το οικιακό δίκαιο, το δίκαιο των αθηναϊκών οίκων-οικογενειών, που ήταν συνυφασμένο μάλιστα με την κρατούσα θρησκεία.

Το δίκαιο αυτό περιελάμβανε διατάξεις που αφορούσαν τις οικιακές υποθέσεις και ρύθμιζαν τη ζωή και τα περιουσιακά ζητήματα των μελών της οικογένειας, ελεύθερων και δούλων.

Τα πρόσωπα αυτά, «τους εν τη οικία διαμένοντας», εκπροσωπούσε έναντι των Αρχών της πόλης ο αθηναίος πολίτης που ήταν ο επικεφαλής του οίκου.

Ο όρος αγχιστεία, κατ’ αρχάς, δηλώνει τη στενή εξ αίματος συγγένεια, σε αντίθεση με τη γνωστή σύγχρονη σημασία του.

Πέραν της εγγύτητας αναφορικά με τη συγγένεια, η λέξη αυτή αναφέρεται και σε κληρονομικά δικαιώματα που απορρέουν από την εν λόγω συγγένεια.

Ο όρος αγχιστεύς έχει την έννοια του πλησιέστερου συγγενούς και του νόμιμου κληρονόμου, το δε ρήμα αγχιστεύω (από το οποίο παράγεται το ουσιαστικό αγχιστεία) σημαίνει είμαι ο πλησιέστερος συγγενής, είμαι ο νόμιμος κληρονόμος.

Σε όλες αυτές τις λέξεις υπόκειται το τοπικό επίρρημα ά...

Πηγή/Περισσότερα: in.gr

Μείνετε σε επαφή μαζί μας:

Κάντε like κι ακολουθήστε τη σελίδα μας στο Facebook

Στο Twitter: Follow